Читаем по программе

Список произведений, рекомендованных для чтения второклассникам
Беларуская літаратура

 

  1.    Беларуская народная казка «Стары бацька»
  2.    Беларуская народная казка  «Ад крадзенага не пасыцееш»
  3.    Беларуская народная казка «Сляпы, глухі і бязногі»
  4.    Лясныя гісторыі
  5.    Я. Колас «Міхасёвы прыгоды»
  6.    М. Багдановіч «Мушка-зелянушка і камарык-насаты тварык»
  7.    У. Ліпскі «Рыгоркавы прыгоды»


Русская литература

  1.   Ш. Перро «Кот в сапогах». «Спящая красавица»
  2.   Л. Толстой «Рассказы для детей»
  3.   А. Толстой «Золотой ключик, или Приключения Буратино»
  4.   Б. Заходер «Стихи и сказки»
  5.   С. Козлов «Львёнок и Черепаха»
  6.   С. Маршак «Вот какой рассеянный»
  7.   С. Михалков «Дядя Стёпа ». «Три поросёнка». «Сами виноваты»
  8.   Н. Носов «Мишкина каша». «Заплатка». «Фантазеры». «Живая шляпа»
  9.   В. Сутеев «Сказки»
  10.   Э. Успенский «Про Веру и Анфису». «Дядя Фёдор, пёс и кот»
  11.   Э.Шим «Лесные сказки». «Приключения зайца»
  12.   В. Бианки «Хвосты». «Приключения муравьишки» 
  13.   Пушкин. «Сказка о рыбаке и рыбке»

Список произведений, рекомендованных для чтения третьеклассникам

Беларуская літаратура

  1. Легенды і паданні
  2. Беларускія народныя казкі
  3. Я.Колас "Чортаў камень"
  4. М.Даніленка "Ганаровая стужка"
  5. Я.Маўр "Шчасце"
  6. Апавяданні для дзяцей
  7. Казкі А.Якімовіча

Русская литература

  1. С. Аксаков «Аленький цветочек»
  2. Г. Х. Андерсен  «Русалочка». «Стойкий оловянный солдатик»
  3. А. Милн «Винни-Пухи все-все-все» 
  4. В. Гауф «Маленький Мук»  
  5. П. Ершов «Конёк-Горбунок»
  6. В. Гаршин «Лягушка-путешественница» 
  7. Э. Успенский «Крокодил Гена и его друзья». 
  8. К. Паустовский «Стальное колечко» 
  9. В. Бианки «Лесные сказки и рассказы».
  10. Э. Шим «Рассказы и сказки о природе». 
  11. В. Драгунский «Денискины рассказы» 
  12. А. Гайдар «Чук и Гек» 
  13. С.Михалков  «Праздник непослушания»
  14. С. Лагерлеф«Путешествие Нильса с дикими гусями» 
  15.  Д. Даррел«Моя семья и другие звери» 
  16. Д. Харрис «Сказки дядюшки Римуса»
  17. А. Иванов "Приключения Хомы и Суслика"
  18. Нина Артюхова "Подружки"

Список произведений, рекомендованных для чтения четвертым классам

Беларуская літаратура

  1. М.Сліва Як кнігі дзяўчынку выхавалі
  2. Г.Скаржынская-Савіцкая "Хто важнейшы"
  3. Я. Брыль«Сняжок і Волечка»
  4. П.Місько "Прыгоды бульбобаў"
  5. Я.Маўр "Слёзы Тубі"
  6. А. Масла Вандроўка з божымі кароўкамі"
  7. А.Масла "Каляды з хроснай"
  8. А.Масла "Таямніца закінутай хаткі"
  9. "Вялікая пірацкая кніга"
  10. Казкі Ігара Кузьмініча


Русская литература

  1. А. Пушкин «Сказка о мёртвой царевне и о семи богатырях». «Сказка о царе Салтане, осыне его славном и могучем богатыре князе Гвидоне Салтановиче и о прекраснойцаревне Лебеди»
  2. А. Чехов «Белолобый»
  3. Н. Носов. Рассказы
  4. Р. Э. Распе «Приключения барона Мюнхаузена»
  5. А. Волков «Волшебник Изумрудного города»
  6. А. Линдгрен «Пеппи Длинный чулок», «Три повести о Малыше и Карлсоне»
  7.  Л. Пантелеев «Честное слово». «Про Белочку и Тамарочку»
  8. Дж. Родари «Планета Новогодних елок»
  9. В. Некрасов «Приключения капитана Врунгеля»
  10. С. Маршак«Двенадцать месяцев». 
  11. Э. Успенский «Меховой интернат». «Привидение из Простоквашино»
  12. К. Паустовский «Заячьи лапы»
  13. Губарев "Королевство кривых зеркал"
  14. Л.Кэрролл  "Алиса в стране чудес"
  15. В.Медведев  "Баранкин, будь человеком"
  16. Л.Лагин  "Старик Хоттабыч"

 



Список произведений, рекомендованных для чтения
 в 5 классе

 Беларуская літаратура

  1. В. Адамчык «Сонечны зайчык»
  2. Я. Брыль «Цюцік»
  3. А. Грачанікаў «Казка пра Івана-ганчара і пачвару цара»
  4. У. Дубоўка «Як сінячок да сонца лётаў»
  5. М. Зарэмба «Паддаўкі»«Арэхавы Спас»
  6. Карусь Каганец «Скрыпач і ваўкі»
  7. У. Караткевіч «Чортаў скарб»,  «Кацёл з каменьчыкамі»
  8. М. Лынькоў «Міколка-паравоз»
  9. А. Масла «Таямніца закінутай хаты»
  10. А. Якімовіч «Рыжык»«Залатая дзіда»
  11. А.Федарэнка «Пад­слуханая казка»
  12. М.Лужанін «Добры хлопец Дзік»
  13. У.Караткевіч. «Былі ў мяне мядзведзі»
  14. М.Лынькоў. «Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў»

 

Русская литература

  1. Былины
  2. В.Г.Короленко «Дети подземелья»
  3. А.Толстой «Детство Никиты»
  4. А.П.Чехов «Мальчики»
  5. В.П. Астафьев «Конь с розовой гривой»
  6. В.И. Белов «Скворцы»
  7. Ф.Искандер «Тринадцатый подвиг Геракла»
  8. К.Г.Паустовский «Мещёрская сторона»
  9. М.М. Пришвин «Кладовая солнца»
  10. И.С. Тургенев «Муму»
  11. Л.Толстой «Кавказский пленник»
  12. А.П. Гайдар «Тимур и его команда»
  13. А.И. Куприн «Белый пудель»
  14. А.Г. Алексин «Самый счастливый день»
  15. Л.Н. Андреев «Петька на даче»
  16. В.П. Крапивин «Валькины друзья и паруса»
  17. В.П. Астафьев «Васюткино озеро»
  18. А.Н. Рыбаков «Кортик»«Бронзовая птица»
  19. В.П. Крапивин «Та сторона, где ветер»

 

Зарубежная литература

  1. Г.Мало «Без семьи»
  2. А.Линдгрен «Расмус-бродяга»
  3. М.Твен «ПриключенияТома Сойера»«Приключения Гекльберри Финна»
  4. Дж. Свифт «Гулливер в стране лилипутов»
  5. Е.Л.Шварц «Рассеянный волшебник»
  6. О.Уайльд «Мальчик–звезда»
  7. Кун Н. "Легенды и мифы Древней Греции"
  8. Андерсен  Х.К. Снежная  королева
  9. Гринвуд, Дж. Маленький оборвыш
  10. Гюго, В.  Отверженные

 

Список  стихотворений  для  заучивания  наизусть  в 5  классе

  1. А. С. Пушкин. «Сказка о мертвой царевне» (отрывок по выбору учащихся не более 26 строк). 
  2. Н. А. Некрасов. «Крестьянские дети» (отрывок по выбору учащихся не более 30 строк). 
  3. 1—2 стихотворения русских поэтов XIX века о природе.

А. С. Пушкин

Ф. И. Тютчев

А. А. Фет 

  1. 1—2 стихотворения русских поэтов XX века о природе.

С. А. Есенин 

Д. Б. Кедрин

М. В. Исаковский

А. Я. Яшин 

Н. И. Рыленков 

  1. К. Г. Паустовский. Очерки из «Мещерской стороны» (рассказывание, близкое к тексту, отрывок около 200 слов). 
  2. М. Ю. Лермонтов. «Бородино» (отрывок по выбору учащихся не более 7 строф). 

 

Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 5 класе

  1. Пятрусь Броўка. «Калі ласка»
  2. Максім Багдановіч. «Зімой»
  3. Якуб Колас. «Дарэктар» (з паэмы «Новая зямля») — пачатак (апісанне восені). 
  4. Міхась Лынькоў «Пра смелага ваяку Мішку і яго слаўных таварышаў» (пачатак раздзела «Як Мішка трапіў на вайсковую службу» і да слоў: «І пах ад іх ішоў далёка-далёка, праз лес, праз балота, да самае лесавое дарогі»). 

Список произведений, рекомендованных   для чтения в 6  классе

 Беларуская  літаратура

  1. У. Бутрамееў «Вялікія і славутыя людзі беларускай зямлі»
  2. Васіль Вітка «Трывога ў Ельнічах»
  3. Віталь Вольскі  «Падарожжа па краіне беларусаў»
  4. Янка Маўр  «У краіне райскай птушкі»
  5. I. Навуменка  «Вайна каля Цітавай копанкі»
  6. Зб. «Ніколі не забудзем»
  7. А.Пальчэўскі  «Рэкс і Казбек»
  8. I. Пташнікаў «Арчыбал»
  9. I. Сяркоў. «Мы з Санькам у тыле ворага»
  10. Раіса Баравікова  «Казкі астранаўта»

 

Русская литература

  1. И.С. Тургенев  «Бежин луг»
  2. А.П. Чехов «Хамелеон» , «Лошадиная фамилия», «Налим», «Толстый и тонкий» , "Хирургия" 
  3. А.И. Куприн «Тапёр»
  4. В.Г. Распутин «Уроки французского»
  5. Л.Евгеньева «Сестры»
  6. Р.П. Погодин «Тишина»«Дубравка»
  7. А.С.Пушкин  «Станционный смотритель», «Барышня-крестьянка», «Дубровский» 
  8. Н.В. Гоголь «Ночь перед Рождеством»«Тарас Бульба» 
  9. Л.Н.Толстой «Детство»
  10. М. Горький «Детство»
  11. В.Богомолов «Иван»
  12. А.Г. Алексин «Звоните и приезжайте».
  13. В.П. Беляев «Старая крепость»
  14. В.К. Железников «Чучело»
  15. А.А. Лиханов «Последние холода»
  16. В.Г. Машков «Между «А» и «Б»
  17. Б. Н. Полевой «Повесть о настоящем человеке»

 

Зарубежная литература

  1. М. Твен «Принц и нищий»
  2. Дж.Лондон «На берегах Сакраменто»
  3. Дж. Крюс «Тим Талер, или Проданный смех»
  4. Г. Бичер-Стоу «Хижина дяди Тома»
  5. Р. Брэдбери «Зеленое утро»
  6. Ж. Верн  «Пятнадцатилетний капитан»
  7. Ф. Купер «Последний из могикан»
  8. Э. По «Золотой жук»
  9. М. Рид «Всадник без головы»

 

Список стихотворений для заучивания наизусть для 6 класса

  1. И. А. Крылов. Басня по выбору учащихся
  2. А. С. Пушкин. «Песнь о вещем Олеге» (отрывок не более 7 строф), «Зимнее утро», «Няне»
  3. М. Ю. Лермонтов. «Парус», «Утес»
  4. Н. В. Гоголь. «Ночь перед Рождеством» (отрывок по указанию учителя не более 120 слов)
  5. Н. А. Некрасов. «На Волге» (отрывок по выбору учащихся не более 26 строк)
  6. А. А. Фет. Стихотворение по выбору учащихся
  7. 1—2 стихотворения поэтов XX века (по выбору учащихся).

К. Ф. Рылеев
Ф. И. Тютчев
А. Н. Майков

 Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 6 класе

  1. Алесь Пісьмянкоў. «Продкі»
  2. Алесь Ставер. «Жураўлі на Палессе ляцяць»
  3. Паўлюк Трус. «Падаюць сняжынкі...» (урывак з паэмы «Дзясяты падмурак»). 
  4. Мікола Сурначоў. «У стоптаным жыце»
  5. Якуб Колас. «Конь і сабака»

Список произведений, рекомендованных для чтения   в 7 классе

Беларуская  літаратура

  1. В. Адамчык «Урок арыфметыкі»
  2. У. Аляхновіч «Першае каханне»
  3. В. Быкаў «Альпійская балада»
  4. А. Васілевіч «Пачакай, затрымайся...»
  5. У. Караткевіч «Кніганошы»
  6. А. Кобец-Філімонава «Жаваранкі над Хатынню»
  7. П. Місько «Эрпіды на планеце Зямля»
  8. І. Пташнікаў «Ільвы»
  9. А. Федарэнка «Шчарбаты талер»
  10. Янка Маўр «Палескія рабінзоны»
  11. Р.Баравікова "Казкі астранаўта"

  

Русская литература

  1. Пушкин А.С. «Капитанская дочка»
  2. Лермонтов М.Ю. "Песня про царя Ивана Васильевича, молодого опричника и удалого купца Калашникова"
  3. Гоголь Н.В. «Ревизор»
  4. Салтыков-Щедрин М.Е. «Повесть о том, как один мужик двух генералов прокормил»
  5. Островский А.Н. Снегурочка»
  6. Толстой Л.Н. «После бала»«Отрочество»
  7. Горький М. «Песня о Соколе»«Песня о Буревестнике»«Сказки об Италии»
  8. Грин А. «Алые паруса»
  9. Твардовский А. «Василий Теркин»
  10. Паустовский К. «Телеграмма»
  11. Платонов А. «Неизвестный цветок»
  12. Фраерман Р. «Дикая собака Динго, или Повесть о первой любви»
  13. Киселев В. «Девочка и птицелет»
  14. Каверин В. «Два капитана»
  15. Стругацкие А.Н. и Б.Н. «Стажеры»
  16. Булычев К. «Поселок»

 Зарубежная литература

  1. Лондон Дж. «Зов предков»
  2. Экзюпери А. «Маленький принц»
  3. ДЛондон «Белыйклык»

Список стихотворений для заучивания наизусть для 7 класса

  1. А. С. Пушкин. «Капитанская дочка» (отрывок по выбору учителя не более 150 слов). 
  2. М. Ю. Лермонтов. «Мцыри» (отрывок по выбору учащихся не более 26 строк). 
  3. М. Горький. «Песня о Соколе» (отрывок по выбору учителя не более 200 слов). 
  4. А. Т. Твардовский. «Василий Теркин» (отрывок по выбору учащихся от 40 до 60 строк). 
  5. А. д е Сент-Экзюпери. «Маленький принц» (отрывок по выбору учителя не более 200 слов). 

 Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 7 класе

  1. Янка Купала. «Курган» (любы раздзел на выбар вучняў). 
  2. Якуб Колас. «Ручэй»
  3. Максім Багдановіч. «Маёвая песня» («Па-над белым пухам вішняў...»). 
  4. Мікола Лупсякоў. Урывак з апавядання «Мэры Кэт» (пачынаючы са
  5. слоў «Я чую… Я чую, як шуміць вецер…» і да канца твора). 
  6. Максім Танк. «Дрэвы паміраюць»

Список произведений, рекомендованных для чтения   в 8 классе

Беларуская  літаратура

  1. Рыгор Барадулін. Трэба дома бываць часцей  
  2. Віктар Карамазаў. Дзяльба кабанчыка 
  3. Аляксей Дудараў. Вечар 
  4. Аляксей Дудараў. Кім  
  5. Беларускія народныя песні: Бяроза з лістомЗелянеюць, зелянеюць лугі, сенажаці... 
  6. Янка Купала. Спадчына 
  7. Максім Багдановіч. Слуцкія ткачыхі  
  8. Уладзімір Караткевіч. Беларуская Песня  
  9. Максім Танк. Шчасце  
  10. Анатоль Вярцінскі. «Жыццё даецца, каб жыццё тварыць...» 
  11. Максім Багдановіч. Раманс («Зорка Венера ўзышла над зямлёю...») 
  12. Аркадзь Куляшоў. Бывай... 
  13. Якуб Колас. Сымон-музыка 
  14. Максім Багдановіч. «Цёплы вечар, ціхі вецер...» 
  15. Максім Багдановіч. Санет («Замёрзла ноччу шпаркая крыніца...») 
  16. Анатоль Грачанікаў. «Свяці, кахання чыстая зара!..» 
  17. Максім Багдановіч. Трыялет («Калісь глядзеў на сонца я...») 
  18. Якуб Колас. Хмарка 
  19. Уладзімір Караткевіч. Леаніды не вернуцца да Зямлі (Нельга забыць) 
  20. Генрых Далідовіч. Губаты  
  21. Васіль Быкаў. Жураўліны крык 
  22. Янка Купала. Магіла льва 
  23. Аркадзь Куляшоў. Маці 
  24. Кандрат Крапіва. Ганарысты парсюк 
  25. Янка Купала. Паўлінка 

 

Русская литература

  1.  «Повесть о Петре и Февронии Муромских» 
  2. Бунин И.А. «Эсхил»
  3. Пушкин А.С. «Редеет облаков летучая гряда», «К морю», «Узник», «Сожженное письмо», «Цыганы» 
  4. Лермонтов М.Ю. «Ангел», «Узник», «Завещание», «Она не гордой красотою…», «Выхожу один я на дорогу…», «Молитва», «Воздушный корабль», «Нет, не тебя так пылко я люблю…» 
  5. Гоголь Н.В. «Повесть о том, как поссорился Иван Иванович с Иваном Никифоровичем» ,  «Портрет»«Нос» 
  6. Некрасов Н.А. «Плач детей», «Внимая ужасам войны…», «Русские женщины», «Мороз, Красный нос», «В дороге» 
  7. Тургенев И. «Ася», «Вешние воды», стихотворения в прозе 
  8. Чехов А.П. «Переполох», «Тоска», «Злоумышленник», «Кухарка женится», «Душечка» 
  9. Короленко В.Г. «Парадокс»«Слепой музыкант» 
  10. Горький М. «Старуха Изергиль»«Макар Чудра» 
  11. Маяковский В. «Необычайное приключение, бывшее с Владимиром Маяковским летом на даче», «Хорошее отношение к лошадям», «Послушайте!», «Сергею Есенину» 
  12. Васильев Б«А зори здесь тихие»«В списках не значился»«Завтра была война» 
  13. Воробьев К. «Убиты под Москвой» 
  14. Фадеев А. «Молодая гвардия»
  15. Заболоцкий Н. «Смерть врача», «Некрасивая девочка», «О красоте человеческих лиц», «Не позволяй душе лениться», «Утро», «Бетховен», «Я не ищу гармонии в природе» 
  16. Шукшин В.М. «Обида», «Срезал» 
  17. Казаков Ю. «Голубое и зеленое», «Манька», «Некрасивая», «Траливали» 
  18. Ефремов И. «Туманность Андромеды» 
  19. Чергинец Н.И. «Вам задание» 
  20. Шолохов М.А.  «Судьба человека» 

 

Зарубежная литература

  1. Эсхил «Прометей Прикованный» 
  2. Шекспир У. «Ромео и Джульетта» 
  3. Шекспир  У. «Санет» 
  4. Саймак К. «Когда в доме одиноко» 

 

Список стихотворений для заучивания наизусть для 8 класса

  1. А. С. Пушкин. «Узник», «Цыганы» (фрагмент по выбору учащихся не более 50 строк) 
  2. М. Ю. Лермонтов. «Выхожу один я на дорогу...», «Молитва»
  3. Н. А. Некрасов. «Внимая ужасам войны...»
  4. М . Горький. «Старуха Изергиль» (фрагмент по выбору учителя и учащихся не более 200 слов)
  5. Поэзия периода Великой Отечественной войны(1—2 стихотворения по выбору  учащихся)

А. А. Ахматова

К. М. Симонов

М. В. Исаковский

А. Т. Твардовский

6. Поэзия 1950—90-х гг.(2—3 стихотворения по выбору учащихся).

Н. А. Заболоцкий

Р. И. Рождественский

И. А. Бродский

Д. С. Самойлов

 

Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 8 класе

  1. Рыгор Барадулін. «Трэба дома бываць часцей»
  2. Янка Купала. «Спадчына»
  3. Максім Багдановіч. «Раманс»
  4. Уладзімір Караткевіч. «Паром на бурнай рацэ» (урывак са слоў: «Рака шалела...», заканчваючы словамі: «...два ці тры зеленаватыя яблыкі»). 
  5. Кандрат Крапіва. «Ганарысты Парсюк»

Список произведений, рекомендованных для чтения   в 9 классе

Беларуская  літаратура

  1. «Дамавікова ўдзячнасць» 
  2. Біблія (Васіль Сёмуха)
  3. Жыціе Еўфрасінні Полацкай
  4. Кірыл Тураўскі. Словы. Казанні. Павучанні
  5. Аповесць пра Усяслава Полацкага 
  6. Беларускі летапіс («Летапіс вялікіх князёў літоўскіх», «Беларуска-літоўскі летапіс 1430-1446 гг.» і інш.) (урывак «Пахвала Вітаўту»)
  7. Францыск Скарына. Прадмова да ўсёй Бібліі (Пераклад на сучасную мову). З прадмовы да «Псалтыра» (Пераклад на сучасную мову). З прадмовы да «Кнігі Іова». З прадмовы да «Кнігі Юдзіф»
  8. Сымон Будны. Прадмова да Катэхізіса
  9. Васіль Цяпінскі. Прадмова (Пераклад на сучасную мову)
  10. Мікола Гусоўскі. Песня пра зубра (Пераклад Язэпа Семяжона)  
  11. Энеіда навыварат
  12. Адам Міцкевіч. Гражына 
  13. Ян Баршчэўскі. Шляхціц Завальня, або Беларусь у фантастычных апавяданнях  
  14. Канстанцін Вераніцын. Тарас на Парнасе
  15. Тарас Шаўчэнка. Думка («Цяжка-цяжка жыць на свеце...»), «Садок вішнёвы каля хаты...» Цары
  16. Вінцэнт Дунін-Марцінкевіч. Пінская шляхта 
  17. Кастусь Каліноўскі. Мужыцкая праўда, №2. Пісьмы з-пад шыбеніцы. «Марыська чарнабрэва, галубка мая...»
  18. Францішак Багушэвіч. Прадмова да «Дудкі беларускай». Прадмова да «Смыка беларускага». Мая дудка. Ахвяра. Хмаркі. Кепска будзе!
  19. Янка Лучына. Роднай старонцы. Паляўнічыя акварэлькі з Палесся 
  20. Цётка. Мае думкі. Суседзям у няволі. Вера беларуса. Мора. 
  21. Ядвігін Ш. Дуб-дзядуля 
  22. Янка Купала. Мая малітва («Я буду маліцца і сэрцам, і думамі...»). Роднае слова («Магутнае слова, ты, роднае слова!..»). Роднае слова («Пад навалай крыўдаў многія сталецці...»). Явар і каліна. Вершы: «У вырай!» («Гэй, вольныя птахі, саколія дзеці!..»). На сход!. Вершы: «Паязджане». Бандароўна. Раскіданае гняздо. 
  23. Якуб Колас. Не бядуй!. Беларусам. Родныя вобразы. Першы гром. Новая зямля. Трылогія «На ростанях» (частка першая - «У палескай глушы») 
  24. Максім Багдановіч. Песняру. Мяжы. Санет («Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі...»). Летапісец. «Плакала лета, зямлю пакідаючы...». «Маладыя гады...». «Я хацеў бы спаткацца з Вамі на вуліцы...». «Жывеш ня вечна, чалавек...». Страцім-лебедзь 
  25. Алесь Гарун. «Ты, мой брат, каго зваць Беларусам...»

 

Русская литература

  1. «Слово о полку Игореве» 
  2. «Повесть временных лет» 
  3. «Житие Евфросинии Полоцкой» 
  4. Ломоносов М.В«Кузнечик»«Ода на день восшествия на всероссийский престол ея Величества Государыни императрицы Елисаветы Петровны, 1747»«Разговор с Анакреонтом» 
  5. Державин Г.Р. «Памятник», «Ласточка», «Снигирь», «Властителям и судиям» 
  6. Фонвизин Д.И«Недоросль»«Бригадир»«Придворная грамматика» 
  7. Жуковский В.А. «Вечер», «Море», «Светлана», «Людмила», «Цветок», «Лесной царь» 
  8. Баратынский Е.А. «Муза», «К чему невольнику мечтания свободы» 
  9. Грибоедов А.С. «Горе от ума» 
  10. Тынянов Ю. «Смерть Вазир-Мухтара» 
  11. Пушкин А.С. Лирика. Поэмы. Роман «Евгений Онегин»«Маленькие трагедии»«Борис Годунов» 
  12. Вересаев В.В. «Пушкин в жизни» 
  13. Лермонтов М.Ю. ЛирикаРоман «Герой нашего времени»«Демон»,  «Маскарад» 
  14. Гоголь Н.В. «Мертвые души»«Петербургские повести»«Шинель» 
  15. Вересаев В.В. «Гоголь в жизни» 
  16. Герцен А.И. «Сорока-воровка» 

Зарубежная литаратура

  1. Мольер «Мещанин во дворянстве» 
  2. Байрон Д.Г. «Паломничество Чайльд Гарольда» 
  3. Гюго В. «Отверженные» 
  4. Скотт В. «Айвенго» 
  5. О. де Бальзак «Гобсек»«Отец Горио»«Евгения Гранде» 
  6. Стендаль «Ванина Ванини» 
  7. Диккенс Ч. «Приключения Оливера Твиста» 
  8. Ш. Руставелі «Віцязь у тыгравай шкуры» 
  9. Т. Шаўчэнка  Вершы. Паэмы 
  10. Ш. дэ Кастэр «Легенда пра Ціля Уленшпігеля» 
  11. 2-3 міфы Старажытнай Грэцыі 
  12. Гамер  «Адысея» (урыўкі) 
  13. Вергілій  «Энеіда» (урыўкі)  
  14. Эсхіл  «Прыкуты Праметэй» (урыўкі) 
  15. «Трыстан і Ізольда»
  16. Амар Хаям. 2-3 творы, Леся Украінка, 2-3 вершы, Я. Райніс, 2-3 вершы 
  17. Ф. Петрарка. Санеты 

 

Список стихотворений для заучивания наизусть  в 9  классе

  1. А. С. Грибоедов. Монолог Фамусова или Чацкого
  2. А. С. Пушкин. 2 стихотворения по выбору учащихся и учителя; «Евгений Онегин» (2 отрывка не более 5 строф каждый).
  3. М. Ю. Лермонтов. 2 стихотворения по выбору учащихся и учителя.
  4. Н. В. Гоголь. «Мертвые души»: «Какое страшное, и манящее, и несущее, и чудесное слово: дорога…» — глава XI; «Русь! Русь! Вижу тебя из моего чудного прекрасного далека...» — глава XI«И до какой ничтожности, мелочности, гадости мог снизойти человек...» — глава VI  (1—2 отрывка по выбору учащихся и учителя).

 

Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 9 класе

  1. Францыск Скарына. Урывак з прадмовы да кнігі «Юдзіф»
  2. Францішак Багушэвіч. Верш «Хмаркі»
  3. Янка Купала. Верш «Явар і каліна»
  4. Якуб Колас. «Родныя вобразы»
  5. Максім Багдановіч. «Санет» («Паміж пяскоў Егіпецкай зямлі...»). 


Список произведений, рекомендованных для чтения   
в 10 классе

Русская  литература

  1. А.Н. Островский «Гроза»«Бесприданница»«Без вины виноватые»
  2. Ф.И. Тютчев Лирика 
  3. А.А. Фет Лирика 
  4. И.С. Тургенев «Отцы и дети»стихотворения в прозе «Воробей»«Мы еще повоюем»«Русский язык»«Дворянское гнездо» 
  5. И.А. Гончаров «Обыкновенная история»«Обломов» 
  6. Н.А. Некрасов Лирикапоэма «Кому на Руси жить хорошо» 
  7. М.Е. Салтыков–Щедрин «История одного города»«Господа Головлевы»сказки 
  8. Ф. М. Достоевский «Преступление и наказание» 
  9. Л. Н. Толстой «Война и мир»«Анна Каренина» 
  10. А.П. Чехов «Человек в футляре», «Ионыч», «Попрыгунья», пьесы «Вишневый сад», «Дядя Ваня», «Дом с мезонином», «Дама с собачкой», «Анна на шее», «Душечка»; пьесы «Три сестры», «Чайка». 
  11. М. Горький Рассказ «Челкаш»пьеса «На дне»«Жизнь Матвея Кожемякина», «Коновалов»«Супруги Орловы»пьесы «Варвары»«Дачники»«Дети солнца», романы «Мать»«Дети Артамоновых» 
  12. И.А. Бунин Лирикапроза: «Антоновские яблоки», «Грамматика любви», «Легкое дыхание», «Господин из Сан-Франциско», «Темные аллеи». 
  13. Л.Н. Андреев «Иван Иванович»«Губернатор» 
  14. А.Аверченко «Молодняк»«Люди-братья» 
  15. А.И. Куприн «Гранатовый браслет»«Изумруд»«Олеся» 

 

Зарубежная литаратура

  1. Т. Драйзер «Американская трагедия» 
  2. Э. Хемингуэй «Старик и море» 
  3. Ги де Мопассан «Жизнь» 
  4. Р. Бёрнс. «Вам слова, Джон Ячмень!: выбраная лірыка»

 

Беларуская  літаратура

  1. Максім ГарэцкіРоднае карэннеЛітоўскі  хутарок
  2. Змітрок Бядуля. «Плач пралескаў»«Нібы  рупны  араты…»«Бондар».
  3. Уладзімір Дубоўка. Залатая, асенняя раніца... О Беларусь, мая шыпшына. Родная мова, цудоўная мова!.. 
  4. Кандрат Крапіва. Дыпламаваны баран. Махальнік Іваноў. Хто смяецца апошнім 
  5. Андрэй Мрый. Запіскі Самсона Самасуя 
  6. Штэфан Цвайг. Нябачная калекцыя 
  7. Міхась Зарэцкі. Кветка пажоўклая. Ворагі
  8. Пятрусь Броўка. Будзем сеяць, беларусы! . Надзя-Надзейка. Родныя словы. Александрына. Надыход восені (Вось і лета сышло...) . А ты ідзі... 
  9. Кузьма Чорны. Пошукі будучыні 
  10. Аркадзь Куляшоў. Мая Бесядзь. Над брацкай магілай. «Спакойнага шчасця не зычу нікому...». «Я хаце абавязаны прапіскаю...» . Маналог 
  11. Максім Танк. Спатканне. Родная мова. Каб ведалі. Мой хлеб надзённы. Завушніцы. Ave Maria. Працягласць дня i ночы. Люцыян Таполя 
  12. Янка Брыль. Галя. Memento mori 
  13. Пімен Панчанка. Краіна мая. Герой. Родная мова. «Толькі лісцем рабін шалахні...». Крык сойкі. «Той дзень прапаў і страчаны навекі...». Спарышы 
  14. Іван Мележ. Людзі на балоце 
  15. Уладзімір Караткевіч. Дзікае паляванне караля Стаха. Чазенія. Каласы пад сярпом тваім  
  16. Андрэй Макаёнак. Зацюканы апостал. Пагарэльцы 

 

Список стихотворений для заучивания наизусть  в 10  классе

  1. А. Н. Островский. Монолог Катерины («Гроза»)или Ларисы («Бесприданница»).
  2. Н. А. Некрасов. Отрывок из поэмы «Кому на Руси жить хорошо» (не более 70 строк). 
  3. Ф. И. Тютчев. Одно стихотворение по выбору учащихся.
  4. А. А. Фет. Одно стихотворение по выбору учащихся.
  5. Л. Н. Толстой. Отрывок из романа «Война и мир» (не более 300 слов).

 

Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 10 класе

  1. Кандрат Крапіва.
  2. Максім Танк. Родная мова 
  3. Аркадзь Куляшоў
  4. Пімен Панчанка.
  5. Іван Мележ. Людзі на балоце.

Список произведений, рекомендованных для чтения   в 11 классе

Беларуская  літаратура

  1. Іван Шамякін. Непаўторная вясна. Гандлярка і паэт. Сэрца на далоні 
  2. Васіль Быкаў. Сотнікаў. Знак бяды 
  3. Эрнэст Хэмінгуэй. Стары чалавек і мора 
  4. Міхась СтральцоўСена на асфальцеНа чацвертым годзе вайны 
  5. Ніл Гілевіч. «Ах, якая над Гайнай купальская ноч!..». «Святочны, старажытны дух калядны...». «Паклон табе, мой беларускі краю!..». Родныя дзеці 
  6. Іван Чыгрынаў. Дзівак з Ганчарнай вуліцы. У ціхім тумане 
  7. Іван Навуменка. Семнаццатай вясной. Хлопцы самай вялікай вайны... 
  8. Рыгор Барадулін. Неруш. Яна адна.... Заспаная раніца мжыстая.... Пакуль жывеш, развітвайся з жыццём.... Божа, паспагадай усім 
  9. Генрых Бёль. Дом без гаспадара 
  10. Яўгенія Янішчыц. Чаму ніколі не баюся я.... Не воблака, а проста аблачынка.... Помню, помню праз гады.... Любоў мая... 
  11. Георгій Марчук. Каноны 
  12. Аляксей ДудараўКнязь ВітаўтЧорная панна Нясьвіжа 
  13. Раіса Баравікова. Васьмірадкоўі апошніх пацалункаў 
  14. Анатоль Вярцінскі. Вершы. Песня пра хлеб 
  15. Мар'ян Дукса
  16. Васіль Зуёнак. «Сяліба» 
  17. Алесь Разанаў. «Радзіма...»«Рагнеда»«Стары горад».  «Парог» 
  18. Янка Сіпакоў
  19. Генадзь Пашкоў. 
  20. Іван Пташнікаў. Тартак. Мсціжы. «Алімпіяда». Францужанкі. Тры пуды жыта. Пагоня 
  21. Віктар Казько. Суд у Слабадзе, раман «Неруш» 
  22. Віктар Карамазаў. Зборнік «Падранак», аповесць «Бярозавыя венікі», аповесць «Крыж на зямлі і поўня ў небе», раман «Пушча» 
  23. Алесь Петрашкевіч. Напісанае застаецца. Прарок для Айчыны 
  24. Уладзімір БутрамееўСтрасці па АўдзеюП'есы «Новыя прыгоды Несцеркі» 
  25. Сяргей Кавалёў. Драўляны Рыцар. Шлях да Бэтлеему. Звар'яцелы Альберт. Трышчан ды Іжота. П'есы-рымейкі «Саламея, або У пошуках шчаслівага месца». Стомлены д'ябал

 

Спіс  твораў  для  завучвання  на  памяць  у 11 класе

  1. Міхась Стральцоў. Сена на асфальце 
  2. Ніл Гілевіч. Родныя дзеці 
  3. Яўгенія Янішчыц

 

Русская  литература

  1. Поэзия:  А.Ахматова, М.Цветаева,  Б.Пастернак, С.Есенин, В.Маяковский, К.Бальмонт, А.Белый, А.Блок, В.Брюсов, И.Северянин, Н.Гумилёв,  А.Твардовский, Н.Рубцов, Е.Евтушенко,  Ю.Кузнецова, А.Тарковский,  Б.Ахмадулина, Д.Самойлов, Б.Окуджава и др. 
  2. Булгаков М.А. «Мастер и Маргарита» , «Собачье сердце».
  3. Платонов А.П. «Фро»«В прекрасном и яростном мире»«На заре туманной юности».
  4. Шолохов М.А. «Тихий Дон»«Поднятая целина».
  5. Твардовский А.Т. «По праву памяти»«За далью даль».
  6. Солженицын А.И. «Один день Ивана Денисовича».
  7. Распутин В.Г. «Прощание с Матёрой»«Пожар».
  8. Астафьев В.П. «Царь-рыба».
  9. Шукшин В.М. «Чудик»«Сельские жители» 

 

Список стихотворений для заучивания наизусть  в 11  классе

1. А. А. Блок. 1—2 стихотворения по выбору уч-ся. 

2. Поэзия 1970—90-х гг. 1—2 стихотворения по выбору учащихся:

Н. М. Рубцов

Е. А. Евтушенко

А. А. Вознесенский

Б. А. Ахмадулина

Б. Ш. Окуджава

3. А. А. Ахматова. 1—2 стихотворения по выбору учащихся. 

4. С. А. Есенин. 1—2 стихотворения по выбору учащихся. 

5. В. В. Маяковский. 1—2 стихотворения по выбору учащихся. 

6. М. И. Цветаева. 1—2 стихотворения по выбору учащихся.